Het sluwe spel van Verhagen

Vandaag brengen de ochtendkranten twee stukken die een interessant licht werpen op het informatieproces. Op de eerste plaats de Volkskrant, die kopt: 'Rutte en Verhagen waren al verloofd vóór PaarsPlus'. ' Terwijl CDA-fractieleider Verhagen zich in het openbaar terughoudend opstelde, sprak hij achter de schermen met Rutte af samen een regeerakkoord te schrijven als andere coalities mislukten", schrijft de Volkskrant.

Rutte had deze optie dus steeds in zijn binnenzak tijdens de onderhandelingen met de linkse partijen. Volgens de informanten nam Rutte de onderhandelingen echt wel serieus - maar het onderhandelt toch anders als je alternatief al helemaal is klaargestoomd.

In De Pers maakt Hans Wiegel in zijn column een interessante opmerking. Hij schrijft: "Had de eerste informateur, de VVD’er professor Rosenthal, de vorming van een kabinet waaraan nu wordt gewerkt wél inhoudelijk onderzocht, dan zou dat zijn mislukt". Immers, "de tijd was er, direct na de verkiezingen, niet rijp voor. Vooral het CDA was daar – na zijn grote verkiezingsnederlaag – niet aan toe". Ook Wiegel benadrukt dat er van de kant van Rosenthal geen sprake van opzet is geweest. "Maar het heeft wel gewerkt!", schrijft Wiegel.

Zo kun je het spelletje reconstrueren dat Verhagen heeft gespeeld. Want het is natuurlijk zo dat timing in een kabinetsformatie van essentieel belang is. Als één kabinet wordt afgeschoten, wordt vanzelf een ander kabinet acceptabeler. De eerste weken heeft hij in het openbaar steeds gemeld dat het CDA bescheidenheid paste. Daarnaast stelde hij steeds dat het CDA 'principiële' bezwaren had tegen regeren met Wilders. Maar door het intussen stiekem wel degelijk op een akkoordje te gooien met Rutte, heeft hij de kansen voor het welslagen van PaarsPlus behoorlijk verkleind - en die voor zijn eigen voorkeursoptie, namelijk over rechts, vergroot.