Feminisme en sex

Toegegeven. We hebben weinig toonaangevende kopstukken meer over in het feminisme. Toch wordt er tegenwoordig veel gezegd en geschreven uit naam van het feminisme. Eerst had je de actie van CDA-minister Klink om een 'te blote' campagne voor orgaandonatie tegen te houden, - wellicht als protest tegen 'over-sexualisering van de publieke ruimte. Maar of het een goede actie was? Wat mij betreft veel te gemakzuchtig. En vervolgens kregen we de poging van de Utrechtse CU-fractieleidster Mirjam Bikkers om 200 vierkante meter gouden bikini te weren.

Nu had Bikkers in deze kwestie een hoop argumenten kunnen kiezen. Bijvoorbeeld: Utrecht is een mooie oude stad, daar hoort zo'n enorm reclamedoek niet in. Dan had ze mij aan haar zijde gehad. GroenLinks heeft in Utrecht ooit ook een actie tegen de koopzondag gesteund, simpelweg omdat je nu eenmaal niet het ganse leven moet laten overschaduwen door commercie.

Maar de CU gooide het over de feministische boeg. Bikkers' argumentatie: ,,Vrouwen dienen een volwaardige plaats in de samenleving te hebben. Dit soort afbeeldingen staan haaks op die visie. Deze vrouw wordt daar neergezet als een lustobject.’’ Je voelt meteen aan dat dit soort 'feminisme' ongeloofwaardig is. Te vaak hebben we gezien dat vooral de wat conservatievere religies vrijheden van vrouwen inperken uit naam van 'de waardigheid van vrouwen' om daar nog in te trappen. En hebben we de CU ooit stevig zien strijden voor gelijke betaling, gratis kinderopvang of dat soort zaken? Welnee.

Maar in het begin van de discussie sloten opvallend veel linkse mensen zich bij CDA en CU aan. Is er niet sprake van 'pornoficatie van de samenleving', vroeg Stine Jensen zich af, en heeft de CU niet eigenlijk gewoon gelijk? En ook GroenLinksers Evelien Tonkens en Jos van der Lans vielen CDA en CU bij. Jacques Tichelaar introduceerde namens de PvdA en het nieuwe Kabinet het 'nieuwe betuttelen, naar aanleiding van meiden die 'zich in kelderboxen lieten pakken in ruil voor een breezer'. Onwennigheid met wat conservatief-christelijke politiek ook weer inhield, maakte dat ze er even modieus mee dweepten, vermoed ik.

Het eigenaardige is dat die 'pornoficatie' zelf een tijd lang ook weer door post-modernisten is verdedigd als zijnde feministisch: “die meiden van tegenwoordig, die kijken dwars door die beelden heen joh, die spelen daarmee, maar ze laten zich er niet door bepalen want ze zijn de baas over hun eigen sexualiteit”. Su-per-ge-ë-man-ci-peer, dat waren ze. Met als hoogtepunt: Stout. Heleen van Royen en Marlies Dekkers als überfeministen?

De tegenbeweging komt op gang, maar is gelukkig niet meer gelieerd aan conservatieve christelijke politiek. Want nieuwe preutsheid is niet de oplossing. Verbieden is té gemakzuchtig - tegenspel, dát moeten we hebben. Let's talk about sex! Niet zwijgen maar spreken, zingen, dichten over sex. Sex afbeelden op zo'n manier dat ook meiden en vrouwen zich erin herkennen, en dat ze hun eigen beleving weerspiegeld zien in plaats van photoshop-lichamen en porno-gedrag. Tsja, en CDA en CU zijn nu net van oudsher niet geoutilleerd om díe discussie te voeren.

Dus nu is het gelukkig weer een discussie van seculiere vrouwen. Hoe komt het dat sex is verworden tot goedkope troep? vroeg Larissa Pans zich af en schreef met enkele bovengenoemde dames een manifest. Er zitten bepaald goede punten in -gewoon mooi is mooi genoeg; de gewillige stoeipoes kan in de prullenbak; seksuele vrijheid staat niet gelijk aan grenzeloosheid en platheid.

Ariël Levy gaat een stapje verder. In haar boek “Female Chauvinist Pigs” legt ze de vinger op de zere plek. Wat doorgaat voor feministische rebellie, is in wezen conformisme. Conformisme aan het vrouwbeeld en de rolpatronen uit een over het algemeen uitermate vrouw-onvriendelijke industrie: de porno-industrie. Het gaat me niet om het bloot, zegt Levy. Vrouwen en meisjes worden geacht een show op te voeren in plaats van sex te hebben. En “elke man, elk mens die het waard is om sex mee te hebben, wil dat toch het liefst met iemand die aanwezig is, niet met iemand die een show opvoert?” Wat mij betreft heeft ze daar inderdaad het punt te pakken waar het om gaat.

En – hé. Daar zijn we opeens terug bij feministen als Ariane Amsberg, Aukje Holtrop, Anja Meulenbelt, Simone de Beauvoir, Germaine Greer, Betty Friedan en Barbara Ehrenreich. Alleen, hopelijk zijn we nu wat scherper dan voorheen. Hopelijk laten we onze argumenten nu niet meer overnemen door de commercie die er iets héél anders van maakt dan we ooit bedoeld hebben. Hopelijk ontwikkelen we de (beeld-)taal die nodig is om onderscheid te maken tussen pornografie waarin mensen aanwézig zijn en onbezielde pornografie. Hopelijk hebben we weer de taal om onbeschroomd over onze eigen sexualiteit te spreken. En hopelijk laten we ons de mond niet snoeren door diegenen die sexualiteit uit het straatbeeld, uit beeld en taal willen verwijderen.