The making of a relletje

Wouter Bos gaf een interview aan het Parool, over het grote aandeel allochtone stemmen dat de PvdA gekregen heeft. De lead, de aankondiging zeg maar, luidde: PvdA-leider Wouter Bos ziet het gevaar van een Partij van de Allochtonen, maar voelt niets voor een debat over de risico's van de grote steun van migranten aan zijn partij. 'Dit is juist een doorbraak.'
Die lead wordt opgepikt door andere kranten, en leidt tot reacties van allochtonen. Gevaar? Wat gevaar? De term racisme valt. Afdeling voorlichting van de Pvda doet er vervolgens alles aan om te betogen dat Wouter dát nou weer niet bedoeld, ehm gezegd heeft. O nee hij heeft het wel gezegd maar het is uit zijn verband gerukt. En vervolgens wordt er nog een rondje gereageerd door deskundigen. Hoppa, de levenscyclus van een rel.

De andere partijen zitten stilletjes achterover, onder het motto "niet bewegen als een ander geschoren wordt". Elke partij kent het probleem, CDA net zo goed als de PvdA en de VVD evenzeer als GroenLinks. Bij de ljistsamenstelling heb je ruimte voor wellicht wel dertig kandidaten terwijl je er misschien maar tien in de raad krijgt. De plekken 15 tot en met 30 zijn in zekere zin 'lijstvulling'. Niet iedereen die daar staat, is geschikt om meteen in de raad te komen. Meestal gebeurt dat ook niet, maar juist kandidaten van allochtone komaf trekken relatief veel stemmen: hun achterban stemt graag op 'iemand van ons'. In handboeken voor afdelingen waarschuwen partijen daar ook voor: zet niet iemand op een lage plaats die je er eigenlijk niet in wilt hebben.
Soms verwacht de achterban ook dat het gekozen raadslid speciaal iets voor hen doet. Een soort ouderwets clientalisme dus, dat in sommige landen overigens heel gewoon is. Dat was een aantal jaren geleden meer het geval dan nu. Het was ook moeilijk bespreekbaar omdat vervolgens van allochtone kant al gauw het r-woord viel. En het is natuurlijk juist omdat het zo moeilijk bespreekbaar was, dat er zo'n relletje kon worden gemaakt. Het vacuum vraagt daar gewoon om.