Kabinet zet ons op achterstand in globalisering

Het wordt weer rustiger in Frankrijk, maar de schrik zit er goed in. Ook in de omringende landen. Alhoewel, ik weet niet zeker of de schrik wel erg genoeg is. Er was de afgelopen week vrijwel geen krant die niet geschreven heeft over de oratie van Jan Latten, demograaf bij het CBS. Latten voorspelde dat de tegenstelling tussen arm en rijk de komende decennia in Nederland alleen maar groter zal worden. Dat komt omdat verschillende bevolkingsgroepen vooral contact hebben onder elkaar, maar minder of niet met andere groepen. De verschillende sociale klassen trekken zich steeds meer terug in hun eigen scholen, opereren op een eigen deel van de arbeidsmarkt, wonen in hun eigen straten en bewegen zich vrijwel louter binnen hun eigen sociale netwerken. En trouwen dus onder elkaar. Dat effect versterkt zichzelf. Latten: ‘Een samenleving met meer verschillen zal de behoefte versterken aan een woonplek waarin men zich geborgen voelt.’

Achterblijvers.
Latten: "Kinderen uit gegoede gezinnen, hebben een grote kans op een mooie toekomst. Maar kinderen van een vader die weinig verdiende, hebben een twee keer zo grote kans op een laag inkomen, en tweemaal zoveel kans om zelf ook weer laag opgeleid te zijn." Er ontstaat volgens Latten een complete bevolkingsgroep die louter gebruikt wordt als 'noodreservoir' aan arbeidskrachten. 'De integratie zal vooral een zaak zijn van achterblijvers onder autochtonen. Zij zullen met achterblijvende allochtonen concurreren om schaars goed. Voor de middenklasse speelt de concurrentie minder en voor de elite het minst.’ aldus Latten in de Volkskrant. Het kan dus niet anders, concludeert ook Trouw, dan dat we een toekomst tegemoet gaan met meer segregatie.

Basale beleefdheid.
Dan hebben we het alleen nog maar over de demografische aspecten, en niet eens over gedrag van mensen. In alle fraaie rapportages die je ziet over de Franse banlieus, zie je dat zelfs het wegwerken van onderwijsachterstanden niet helpt. Het gaat ook om het aanleren van, laten we maar zeggen, een beetje basale beleefdheid. Dat je op tijd moet komen als je een afspraak hebt, dat je je petje of capuchon afdoet als je bij een klant bent, kortom, dat het helpt om je wat burgerlijker te gedragen, wil je aan een baan komen. Dat leer je niet als je in een soort van ghetto woont, waar machismo en het recht van de sterkste heerst.

Kabinet zet ons op achterstand.
Terecht stelde Jan Marijnissen onlangs dat het huidige kabinetsbeleid de onzekerheid alleen maar groter maakt - waardoor mensen nòg meer in hun eigen groepen blijven. Het verbreedt de kloof tussen autochtoon en allochtoon en creert door sociale afbraak steeds meer onzekerheid. Maar dat is niet de enige reden waarom dit beleid rampzalig is. Zelfs de grootste juichers over globalisering erkennen tegenwoordig dat segregatie de komende decennia het grootste gevaar is, niet alleen in Frankrijk maar in heel Europa en de VS. Omdat het succesvol economisch functioneren in de weg staat. Het lijkt handig, zo'n achterbuurt vol goedkope arbeidskrachten, zodat je als bedrijf lekker winst kunt blijven maken. Maar op de lange termijn heeft dat niet de toekomst.

Segregatie slecht voor Globalisering.
De uitdaging van globalisering is het creeren van een diverse maatschappij, waar iedereen met talent op eigen merites zijn of haar plek in de maatschappij kan verdienen. Dat is niet alleen maar om rellen tegen te gaan, het is ook economisch beter. Hoe meer kennis, talenten en innovativiteit, hoe toonaangevender je bent en hoe meer je wereldwijd in de melk te brokkelen hebt. Een grote stad kan een plek zijn met ghetto's en gevangenissen, maar ook een emancipatiemachine: een plek waar men met elkaar in contact komt en gewoontes kan aanleren die succes bevorderen. Een gastvrije multiculti plek, waar je leert met andere culturen om te gaan. Dat verbreedt niet alleen je blik maar is ook handig bij het communiceren en zakendoen met verre landen en dat wordt steeds belangrijker. En een plek met goed onderwijs en een bloeiend cultureel leven. Dat is belangrijk omdat er steeds minder kinderen (lees: "arbeidskrachten") geboren worden, en we zullen in de kenniseconomie elk druppeltje talent en kennis van iedereen nodig hebben. We kunnen het ons niet permiteren delen van de bevolking af te schrijven en op te bergen in ghetto's! Bovendien stoot een dergelijke stad innovatiebedrijven af. Steeds meer auteurs over globalisering (Allen J. Scott, Saskia Sassen, Richard Florida) zeggen het: globalisering zal sociaal zijn of zij zal niet zijn.

Ik verbaas me daar toch elke keer weer over. Dit Kabinet denkt dat ze Nederland klaarstoomt voor de economie van de 21e eeuw. Het tegendeel is waar.