Scenariostudie (2)

In de scenariostudie "People and Connections" worden weer twee scenario's tegenover elkaar gezet. “Bussiness class” schetst een beeld van een wereld die gerund wordt als een bedrijf, en waarin een kleine, hoogvliegende global elite de gang van zaken bepaalt. Regeringen faciliteren het economisch proces maar hebben er weinig of niets wezenlijks meer over te zeggen. Sociale voorzieningen worden tot een minimumniveau teruggebracht; mensen hebben de mogelijkheid zich bij te verzekeren, op basis van individuele keuzes. Individualiteit lijkt het sleutelwoord. Lijkt, want in wezen zijn keuzes beperkt tot kleine variaties op een thema.
De wereld voegt zich naar het Amerikaans economisch model: de Washington Consensus. Dat verbindt de wereld wel effectiever dan een UN zou kunnen doen. Tegelijk ontstaat een nieuw soort 'regeringsvorm': steden, met name wereldsteden als New York, Frankfurt, Parijs breiden hun invloed uit omdat ze knooppunten zijn van informatie, financiële markten en daarmee macht. De US volgen meer en meer gewoon hun eigen belangen, aannemend dat dat uiteindelijk ook de belangen van iedereen zijn. In het algemeen gesproken vergroot het verschil tussen arm en rijk zich.

Sounds like anything you know?

Er is nog een ander scenario, Prisma geheten. Mensen orienteren zich in dat scenario meer op eigen zingeving, op hun familie en vrienden, op hun eigen culturele erfenis. “Erbij horen”, en identiteit zijn hier sleutelbegrippen. Er ontstaan dus meerdere identiteiten, meerdere moderniteiten ook; want ook Hindoeïsme en zelfs Islam ontwikkelen zich. De global elite is nog wel aanwezig, maar vormt een dunne film over een veel grotere laag mensen die het voor het zeggen hebben. Niet de global institutions, maar regionale banden zijn bepalend, en zij zijn ook slagvaardiger dan bijvoorbeeld de UN. Er is niet alleen maar ruimte voor grote multinationals, maar ook voor kleinere, lokale bedrijven en als multinationals zich in een regio in willen vechten, moeten ze goed op de hoogte zijn van lokale waarden en gebruiken.
Het gaat in dit scenario, om met Paul Scheffer te spreken, niet alleen om het effectief maar ook om het affectief vormgeven van de maatschappij. Internet is een belangrijke factor hierin. Regeringen spelen ene belangrijker rol in dit scenario dan in “Business class”, ze voeden sociale cohesie die weer voedingsbodem is voor economische activiteit en vice versa.