Het heet niet voor niets Corona - leiderschap in tijden van crisis.

 

Jacinda Ardern, premier van Nieuw Zeeland.

Ik las net een mooie analyse van het leiderschap van de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern. Naast heldere communicatie en snelle maatregelen is haar leiderschapsstijl ook zeer empathisch. Dat lijkt de beslissende factor te zijn.

Het zet mij enorm aan het denken. 

Kijk, Rutte zeurt (sorry hoor) vooral over de economie. Dat lijkt het enige dat telt. Dus de doemdenkverhalen en voorspellingen vliegen ons momenteel om de oren. En als ze dan ook nog eerst KLM gaan redden, in plaats van diverse ZZP-ers die ik ken, omdat hun beroep "niet binnen de juiste categorieën valt" (ofwel: je kunt er geen waardering voor opbrengen) ..... wat voor boodschap geef je dan af?

It's the psychology, stupid!

Essentieel is, dat deze crisis vooral enorm stressvol is, en diepe psychologische thema’s aanraakt. Als je bijvoorbeeld je inkomen verliest, en je weet niet hoe lang dit nog duurt en wanneer het weer aantrekt, dan word je hard geraakt in je gevoel van basisveiligheid. Mij raakt bijvoorbeeld het feit dat ik niet kan aanraken, aan diepe eenzaamheid, aan verloren zijn. En ik heb echt moeite om empathisch te blijven - bij mezelf te blijven zoals dat heet. Zo heeft iedereen momenteel zijn of haar pijnpunten, ook als je wel met je relatie of gezin in quarantaine bent. Want dan zit je elkaar weer op de lip en raak je elkaar weer harder. Dit raakt iederéén diep. Wat doet het feit dat we onze ouderen niet mogen aanraken? Wat doet het, dat kinderen niet met hun vriendjes en vriendinnetjes kunnen spelen? 

Dat de Onderwijsraad het waagt om voor te stellen dat kinderen dan maar een deel van de zomervakantie moeten inleveren (en dat terwijl we waarschijnlijk al niet eens op vakantie kùnnen) maakt ontzettend duidelijk, dat ze dit echt niet op hun netvlies hebben. 
Dat wij vooral gezien worden als economische actoren en als leerlingen die een goed rapport moeten thuisbrengen. 

Empathisch leiderschap...

En dat is fundamenteel fout in een crisis die een beroep doet op je hele menszijn.
Dan heb je dus een leider nodig die niet alleen plichtsgetrouw wat mompelt over dat dit voor iedereen moeilijk is ofzo. Dan heb je een leider nodig van wie je weet dat ze naast je staat en ècht begrijpt dat het moeilijk is. Een leider, bijvoorbeeld, die besluit zelf ook genoegen te nemen met 20% minder salaris. Dàt zijn dingen die er toe doen.

... betekent op de eerste plaats: empathisch kunnen zijn naar jezelf.

Dat zijn dus het soort leiders die we moeten kiezen. Ik kijk voortaan niet eens meer naar de partij. Ik kijk naar het empathisch vermogen. En dat gaat ook over hoeveel empathie mensen naar zichzelf kunnen opbrengen. Als je een psychisch probleem hebt, wordt dat honderdvoudig vergroot als je op een positie van macht en invloed komt. Dan projecteer je het naar buiten, en je zelfafwijzing wordt afwijzing van anderen. Als je een hekel hebt aan je eigen hulpeloosheid, tolereer je die ook niet in anderen. En mensen kijken naar je, luisteren naar je. Dus als jij dan toevallig een leiderschapspositie bekleedt, dan betekent dat een algemene intolerantie van hulpeloosheid waarmee je tienduizenden, honderduizenden kunt raken. Één woord. Trump.

Wijzer uit de crisis.

En andersom....kun je door goed leiderschap enorm veel leren in een crisis. Dan kan een crisis letterlijk goud waard zijn. Je kunt boven jezelf uitstijgen, en dingen doen waarvan je niet wist dat je ze kon. Je kunt nieuw vertrouwen opdoen in jezelf en in anderen. Ik ben er van overtuigd dat de manier waarop Jacinda Ardern Nieuw Zeeland momenteel leidt, er voor zal zorgen dat veel mensen wijzer en empathischer uit de crisis zullen komen. En dat versterkt ook weer de samenleving.

Deze crisis leert ons ook enorm wat van belang is. En ze leert ons nu ook hoe we onze samenleving vorm moeten geven. Ze moet gebaseerd zijn op empathie en welbevinden. 

Dus ik.... ik probeer even een Jacinda Ardern te zijn voor mezelf. Empathisch. Want zó werkt dat dus, leiderschap.