Sunday, July 15, 2012

We can change the future. En nu is het moment.



Ik ben het niet altijd eens met Dwars. Soms  wel, soms (zoals bij de quota-discussie bijvoorbeeld), niet. Maar nu eventjes wel.

Waar gaat dit over? GroenLinks daalt gestaag in de peilingen, de afgelopen weken. Of gestaag - behoorlijk snel. Nog maar net waren we gewend aan het historisch lage aantal van vier zetels, of daar kwam de volgende tik: volgens de  TNS/NIPO-peiling telt de GroenLinks-fractie in de Tweede Kamer straks precies drie zetels.

Er gaat iets niet helemaal goed.

Ashley North zette zich aan het analyseren van de cijfers.  Samenvattend: GroenLinks weet haar kiezers niet vast te houden en stemmers lopen in grote getale weg naar met name de SP maar ook de PvdA (al lijken er ook peilingen te zijn waar juist de liberalere kiezer wegloopt). En weinig mensen die nu aangeven GroenLinks te gaan stemmen, zeggen daar ook 100% zeker van te zijn.

Je kunt daar tegenover zetten, dat het Kunduz-akkoord een geweldig resultaat was. 'Nooit heeft de partij meer bereikt dan afgelopen half jaar', schrijft Josse de Voogd, en hij zou nog wel eens gelijk kunnen hebben. Het is een goed akkoord, zeker gezien de omstandigheden. Alleen, de euforie rondom de politieke daadkracht die werd getoond na de eindeloze politieke spelletjes van Geert Wilders in de Catshuis-onderhandelingen, is weggeëbd. En PvdA en SP hebben voor de verkiezingen maanden de tijd om gaten te schieten in het akkoord en vervolgens het hele akkoord weg te zetten als asociaal: verlagen ontslagvergoeding, afschaffen onbelaste reiskostenvergoeding, ga zo maar door. De prijs die GroenLinks betaalt voor haar politieke daadkracht is onzichtbaarheid in de campagne.



Veel bereiken, maar dat niet over het voetlicht kunnen brengen, levert geen politieke winst op. Politiek is voor een groot deel beeldvorming - vraag het de spindoctors. Maar wat mij betreft is politiek nog meer dan dat. Politiek gaat ook over idealen. Politiek gaat over het inspireren van mensen tot verandering. En als er een ding nu nodig is, is het dat wel. Daarom ben ik het eens met -alweer- een Dwarser, Floor de Man, die schrijft: "De vrijzinnige en idealistische spirit binnen GroenLinks lijkt nog verstopter te zijn dan Waldo himself."
We bevinden on in een veelvoudige crisis die voorlopig niet voorbij is: over de Euro, over de verhoudingen binnen Europa en over onze kijk op economie, maar ook over energie en klimaat -laten we dat even niet vergeten. De afgelopen jaren zijn bovendien veel persoonlijke vrijheden opgeofferd aan 'veiligheid' - denk aan het bewaren en uitwisselen van persoonsgegevens, het gevecht rond ACTA. En de tijd is nog niet voorbij waarin politiek vooral bedreven wordt op basis van angstzaaien en verdachtmakingen. Dat resulteert in een enorme vernietiging van sociaal kapitaal: vertrouwen, bereidheid samen te werken, bereidheid om te investeren in de toekomst.

Wat te doen? Het verhaal kan eigenlijk heel simpel zijn. Bij GroenLinks staan we voor de vrijheid van het individu -denk aan de vrouwenbeweging, de homobeweging, alle sociale bewegingen waar we uit voort zijn gekomen. We staan voor gelijke ontplooiingskansen, want ook dat is vrijheid: positieve vrijheid, zoals Femke Halsema ooit zo fraai betoogde - en daar is nog geen letter van irrelevant geworden. We staan bovendien voor een economie en een levenswijze die minder beslag legt op het milieu - en grappig genoeg loopt die wens parallel met de wens van veel mensen om een gelukkig leven te leiden, dat meer in balans is en ruimte biedt om tijd door te brengen met geliefden. We hebben kortom echt een goed verhaal. En er is behoefte aan zo'n verhaal. Overal werken groepen mensen samen aan bijvoorbeeld het goedkoper inkopen van zonne-panelen, of aan de leefbaarheid van hun wijk.


Zo moeilijk is het dus niet. Nu alleen nog fraaie en realistische ideeën formuleren en uitventen. Daarbij is mijn hoop gevestigd op mensen als Pieter Hilhorst en Jos van der Lans: die slagen erin om modellen neer te zetten waarin sociale zekerheid niet ten onder gaat aan bureaucratie en management-denken, maar gebruik maakt van de kracht van mensen. En op sommige milieu-organisaties die met frisse gedurfde ideeën komen zoals deze en deze, die dus ook haalbaar blijken. En ook maar ook een beetje op politieke initiatieven als Ensemble, waar we los van partijpolitiek proberen te denken, met mensen van verschillende politieke partijen, links-progressief in het politieke spectrum.

Eerlijk gezegd, ik weet nog niet of wij het tij nog kunnen keren, zoals Ashley hoopvol schrijft. De bevlogenheid ontbreekt momenteel een beetje- de vanzelfsprekende houding van: een andere manier van leven is nodig en mogelijk, realistisch ook - en maakt ons gelukkiger.
Maar waar ik wel op aan wil sturen, is een partij die ook na 12 september relevant is, wellicht niet zozeer op zetel-aantal, als wel met haar frisse, idealistische geluid en realistische plannen. We can change the future. En het moment is nu.