Mensenrechten ha ha ha

's Avonds na het clusterbommen tellen (best veel werk hoor, clusterbommen tellen) had ik nog even tijd om tv te kijken. CNN toonde vooral Paris Hilton maar Auntie Beep had een stukje persconferentie van Dick Marty, lid van de Raad van Europa, die zijn tweede rapport presenteerde over mensenrechten schendingen van de VS in- en samen met Europese landen.

Ontvoeringen. Het ging over wat eufemistisch 'renditions' genoemd worden, maar eigenlijk ontvoeringen zijn. De geruchten erover bestaan al veel langer. Terreurverdachten worden ontvoerd en gemarteld in landen die het niet zo nauw nemen met de wet - soms in dezelfde 'failed states' als waar de VS zo tegen fulmineren omdat ze een schuilplaats zouden vormen voor terroristen. In Italie, werd een Egyptenaar ontvoerd en daar is juist afgelopen week een proces begonnen tegen de betreffende CIA-agenten. En zo onderzoekt Duitsland de ontvoering van Khaled Masri, die in januari 2004 tijdens een vakantie in Macedonië verdween en naar eigen zeggen in een Afghaanse cel belandde. Het betrof hier overigens een foutje van de CIA. Masri had een naamgenoot die tot Al Qaeda zou behoren.

Ontkenningen. Het betreft hier zgn. black sites: plekken waarvan het bestaan officieel ontkend wordt. In zijn eerste rapport ging Marty vooral in op de renditions. Daarnaast besprak hij de geheimzinnige CIA-vluchten waarin de gedetineerden, met medewerking van vele Europese landen, werden vervoerd. Maar hij had nog geen harde bewijzen voor het bestaan van detentiecentra in Europa. Het bestaan daarvan werd wel vermoed, oa. in Roemenie, Bulgarije, Oekraïne, Macedonië en Kosovo. Voor de vorm - onder druk van de Kamer- ging toenmalig Minister van Buitenlandse Zaken Ben Bot verhaal halen bij Condi, die hem en alle andere Navo-ministers geruststelde. Nee hoor, de moreel superieure VS deden niet aan dat soort verderfelijke praktijken. Zaak afgedaan. Negen maanden later gaf Bush toe dat de detentiecentra wel degelijk bestonden.

Geheime gevangenissen. In zijn tweede rapport heeft Marty wel zeer aannemelijk gemaakt dat ook in Polen en Roemenië geheime detentiecentra bestaan, waarin werd gemarteld. Dat betekent dat deze landen zich schuldig hebben gemaakt aan mensenrechtenschendingen. Eén en ander werd geregeld in geheime akkoorden tussen de NAVO en de VS. De NAVO ontkent. En wederom reageren de betrokken ministers lauwtjes. Goh, hebben die landen dat gedaan? Nou dan moeten we dat eens onderzoeken en dan tikken we ze eens op de vingers.

Europa werkt mee. Terecht oordeelt de NRC hard. Na 11 september paste de NAVO voor het eerst artikel 5 toe, waarin een buitenlandse aanval op het grondgebied van één lidstaat wordt gezien als een aanval op alle lidstaten. Dat opende de deuren voor de CIA. "De oorlog nieuwe stijl tegen terreur liep uit op medeplichtigheid aan een geheime praktijk van arrestaties, opsluiting en marteling van verdachten. De conclusie is," aldus het NRC, "dat de VS en Europa samen in een politiek en moreel moeras zijn terechtgekomen. "
Kun je wel zeggen ja. En het borrelt en dampt er behoorlijk.