Socialisme moet mensen gelukkig maken

Bij al dat gedoe over Europa vergeet ik haast ook nog even bij de zuiderburen te kijken. Daar zijn de Belgische sociaaldemocraten, de SP.A, bezig om een nieuw beginselprogramma te schrijven. Dat wil zeggen, de Vlaamse socioloog Mark Elchardus schrijft het. Een interview met hem in de Knack: Socialisme moet de mensen gelukkig maken.
Opvallend is dat Elchardus, meer dan de Nederlandse PvdA durfde, ingaat op het thema 'vrijheid'. "Het hoofddoel van de socialistische beweging bestaat erin om iedereen zo veel mogelijk vrijheid te geven, zo veel mogelijk kansen op welzijn. De belangrijkste waarde van de socialisten is dus vrijheid, maar wel voor iederéén."
Het thema vrijheid moet heroverd worden op de liberalen: die interpreteren vrijheid vooral als "de overheid moet met haar tengels van ons afbljven"- een negatieve definitie van vrijheid. Elchardus: "Vrijheid betekent dat iedereen de mogelijkheid moet krijgen om zijn leven naar eigen inzichten te organiseren. Dat soort vrijheid kun je niet realiseren zonder een zekere gelijkheid, zonder een stevige solidariteit. Het veronderstelt dat iedereen kansen krijgt op onderwijs, op werk, dat iedereen sociale zekerheid geniet en zich veilig kan voelen, dat niemand hoeft te leven in grote angst en ongerustheid."
Vrijheid kan dus niet zonder solidariteit, want anders krijg je een 'ieder voor zich en God (?) voor ons allen'- maatschappij. Daarmee brengt Elchardus weer een klein stukje idealisme terug bij de Sociaaldemocraten. Verfrissend.