Fijn met de trein

In de trein naar Den Haag, 9.27 uur. Ik probeer mijn gebrek aan slaap in te halen (vandaar ook die 9.27 uur). Intercom: "Dames en heren, de NS gaat de kaartjesloketten op een aantal stations sluiten. Zorgt u vooral dat u voldoende kleingeld bij zich heeft of uw pinpas als u op reis gaat, want in de trein betaalt u het treintarief. Herhaling....."

Nog even los van de mensen die, omdat ze oud zijn of niet kunnen lezen of niks van die dingen snappen, niet met de kaartjesautomaten kunnen omgaan. Hier wordt een bezuiniging op de reizgers afgewenteld. Wij ontslaan de lokettisten, en u zorgt maar gewoon dat u kleingeld of pinpas bij zich heeft, anders betaalt u maar extra. Mocht je trouwens op het onbemande station van je kleingeld of pinpas beroofd worden, dan kun je wel nog op de SOS-knop drukken die ergens op een paaltje gemonteerd staat. Dat zal zeker helpen.

De gedachte erachter is: die burger is veel te verwend, die kan veel meer zelf. Dat is waar. De burger kan heel veel zelf - kijk maar eens hoe in ontwikkelingslanden de overheid functioneert, daar moet de burger alles zelf!
Maar wat doet de burger als die onverschillig behandeld wordt? Die ziet dat dienstverlening achteruit gaat zoals in het geval van de NS? Die denkt 'fukjoe' en gaat onverschillig terug doen.
Dat is overigens niet de bedoeling van dit Kabinet. Kijk maar eens naar de nota 'Andere Overheid' van Thom de Graaf. Daar verwacht het Kabinet dat de burger, verenigd in het 'Maatschappelijk Middenveld', alle steekjes gaat oppakken die de overheid laat vallen. Zonder ze overigens daarvoor te betalen.

Volgens mij wordt hier een kapitale denkfout gemaakt. Ik denk dat mensen best bereid zijn om zich in te zetten voor de maatschappij. Maar niet als ze het gevoel hebben dat bezuinigingen op hen worden afgewenteld. En dat ze her en der de gaten aan het stoppen zijn die de overheid laat vallen. Ze moeten dan wel de vrijheid hebben om zelf te weten waarvoor ze zich inzetten. Voor de leuke dingen. Kaartjesverkopen, een beetje de perrons in de gaten houden, voor een net en veilig stationnetje zorgen, dat doet de overheid (of NS) zelf maar.