Waarom zijn commons zo belangrijk? -een ommekeer in denken over auteursrecht en intellectueel eigendom

Waarom zijn commons (zie hieronder) nu zo belangrijk?

De afgelopen jaren hebben we een ontwikkeling gezien in auteursrecht. Van het lankmoedige Rijnlanse auteursrecht zijn we overgegaan naar het veel agressievere Angelsaksische copyright. Dat geeft bedrijven die rechten in handen hebben, veel meer mogelijkheden om "hun"concepten te beschermen. Zo ontstond een tijdje geleden ophef omdat een negenjarig meisje uit Singapore werd gesommeerd haar website over Harry Potter te verwijderen. Harry Potter is immers auteursrechtelijk beschermd.

Langzamerhand wordt duidelijk dat men daarmee zijn eigen belangen aan het schaden is. Zo beschrijft Lawrence Lessig in zijn boek "The Future of Ideas" hoe de filmindustrie in moeilijkheden komt omdat over alles wat in beeld komt - van meubelen tot gebouwen tot kleren etcetera- auteursrecht moet worden afgedragen. Hij pleit daarom voor het oprichten van "commons" (niet te vertalen, zoiets als "wat gemeenschappelijk eigendom is", vergelijk bijvoorbeeld de vroegere meents, gemeenschappelijke (weide-)gronden.

Softwareontwikkelaars hebben al ontdekt dat het soms veel lucratiever is om juist geen copyright op iets aan te vragen. Bij zogenaamde 'open source'-software kan iedereen zien hoe het werkt, en dus ook verbeteringen aandragen. Juist sofware die voor iedereen toegankelijk is -bijvoorbeeld Linux- wordt daarom voortdurend verbeterd en aangevuld. En dat is voor iedereen gunstig, ook voor het bedrijf.

Lessig pleit dus voor zogenaamde "Creative Commons", zodat werk wel gedeeld kan worden, en dus verder ontwikkeld. De licenties geven aan hoe content gebruikt kan worden ('enkele rechten voorbehouden'), in plaats van alle rechten voor te behouden. De auteur blijft dus zeggenschap over haar/zijn werk houden.