Onzalige oorlog, eigenaardige discussies.

(foto´s van boston.com)

In Afghanistan, onderweg terug naar huis (een reis die makkelijk drie of vier dagen duurt), probeerde ik zo gauw ik ergens internettoegang had, even 'bij te lezen' over Israël en Gaza. Het zag er uit als een soort van Libanon-oorlog 2.0. De fouten van de Libanon-oorlog (slechte voorbereiding; te veel vertrouwen op luchtacties; uitermate slechte intelligence) proberen te vermijden, in een nieuwe setting. Eén van de lessen van de Libanonoorlog was ook dat Hezbollah succesvol de overwinning claimde, alleen al vanwege het feit dat zij zich niet overgaf maar gewoon terug bleef schieten. Vandaar waarschijnlijk dat Olmert nu maar blijft orakelen dat Israël de gestelde doelen aan het halen is, hoewel er geen duidelijkheid is over wát die doelen nu precies zijn.




Teruggekomen, en met meer toegang tot media, verbaas ik me eerder over de toon van het debat. Dat zonder veel moeite het CIDI weer toegang krijgt tot de krantenpagina´s net zoals bijvoorbeeld Mohammed Benzakour, allebei met eenzijdige stukken, ver onder de maat. De toonzetting van de discussie: Israël heeft toch recht om zich te verdedigen en bovendien onderdrukt en terroriseert Hamas haar eigen burgers, vindt Nausicaa Marbe. Natuurlijk, dat valt niet te ontkennen- maar geeft dat Israël het recht om Gaza binnen te vallen op de manier waarop zij dat nu doet?



De ombudsman van de Volkskrant heeft het er maar druk mee: als er treurende Palestijnen worden getoond bij de puinhopen van wat eens hun huis was, dan móet er ook een item over een Israelier wiens huis in puin is geschoten door een Hamas-raket. En toch staan die situaties niet in verhouding tot elkaar: niet alleen vanwege de verschillen in aantallen slachtoffers (de verhouding in dit conflict is ongeveer 1 : 100) maar ook de verschillen in context. Alhoewel de Israelische regering het ontkent, leeft de inwoner van Gaza in een absolute humanitaire noodsituatie, dankzij Israels grensblokkade. Die in Israël kan rekenen op werkende hulpdiensten en andere ondersteuning. Nog steeds erg - maar toch net iets minder levensbedreigend.

Het is denk ik niet dat soort rechtvaardigheid die we zoeken in de discussie. Niet die van ´als we de ene gebombardeerde burger laten zien, dan ook de andere´. Niet die van ´de ene partij misdraagt zich dus mag de ander zich ook misdragen´. Hoe erg de andere partij zich ook gedraagt, altijd blijft de verplichting zich te houden aan het internationaal oorlogsrecht. Dit is nu eenmaal geen symmetrische oorlog.



Het is duidelijk dat de humanitaire hulpverlening zo snel als mogelijk moet worden opgevoerd, en dat Israël daarvoor ruimte moet bieden, óók als het betekent dat zij haar militaire doelen minder snel bereikt. De voornaamste reden voor de inval zijn de voortdurende raketaanvallen van Hamas. Vrij logisch dat Israël daar een einde aan wil maken - zeker in verkiezingstijd. Maar de effectiviteit van gekozen middel wordt betwijfeld: niet alleen in de bezette gebieden, ook in Israël zelf. Want deze mate van geweld en ellende speelt de extremistische krachten waarschijnlijk alleen maar in de kaart. En hoeveel high tech de IDF ook inzet - is er ooit een kruid gewassen tegen een Hamas-strijder die een met huis- tuin- en keukenmiddelen in elkaar gezette raket vanaf een heuveltje eenvoudig afvuurt richting Israël? Zoals de Amerikaanse oud-minister van Buitenlandse Zaken Henry Kissinger ooit zei: de guerrilla wint als hij niet verliest, een conventioneel leger verliest als het niet wint.

Uiteindelijk kan zo dus geen duurzame vrede afgedwongen worden. De beste manier om de crisis te lijf te gaan lijkt mij toch nog steeds, om beide partijen richting een redelijk bestand te trekken - en daarbij mag Israël dat zich nog steeds gesteund weet door George W en een achterban van zwaar evangelische christenen, best wel een zetje krijgen. Met Hamas mag best gepraat worden, alleen al omdat dat kan helpen haar om te vormen van een terreurorganisatie naar een politieke beweging - het is vaker gedaan.

Onzalige oorlog. Maar ik hoop dat die rare discussies hier in Nederland langzamerhand eens uitdoven.