Saturday, March 28, 2009

En toch heeft Agnes gelijk


Er wordt op dit moment behoorlijk op haar gespuugd, op FNV-voorzitter Agnes Jongerius. Vooral jongeren hebben het met haar gehad, omdat ze teveel op zou komen voor de verworven rechten van haar verouderde achterban. Daarop schreef een jonge FNV-er weer een reactie terug, die zelfs het NOS-journaal haalde.

En toch heb ik stiekem sympathie voor haar. Omdat ze zich er weinig van aantrekt. Omdat ze het 'gespin' rondom het crisis-akkoord naar zich toegetrokken heeft, en haar versie van de compromis goed naar buiten gebracht heeft -waardoor weer pijnlijk duidelijk werd dat er bij het kabinet van een heldere en toekomstgerichte visie geen sprake was maar dat het hele akkoord van compromissen aan elkaar hing. Maar ook, omdat ik vind dat ze wel een beetje gelijk heeft.

Gelijk? En dat terwijl we nota bene al 9 miljard toeleggen op de AOW? Ja, toch wel. Want het belangrijkste argument dat nu wordt aangevoerd om langer door te werken, namelijk dat we allemaal ouder zouden worden, is een absolute drogreden. Trouw berichtte dat al maanden geleden, en ook vandaag weer. Mensen worden namelijk helemaal niet zo veel ouder. Dat lijkt maar zo, omdat de kindersterfte enorm is afgenomen. Op 0-jarige leeftijd hebben we inderdaad een hogere levensverwachting. Dat komt omdat kinderen tegenwoordig meer kans maken volwassenheid te halen. Maar eenmaal volwassen -en werkend-, is de levensverwachting helemaal niet veel hoger. Sinds de invoering van de AOW in 1957 is de levensverwachting van een 65 jarige slechts met anderhalf jaar toegenomen. Die anderhalf jaar wordt meestal ook nog doorgebracht in slechtere gezondheid. Dat gezeur over dat we allemaal nog fit genoeg zijn om langer door te werken, dat klopt dus niet.

Het grootste deel van het tekort op de AOW wordt daarnaast helemaal niet veroorzaakt door de vergrijzing, maar door belastingtechnische herzieningen (namelijk de invoering van de heffings-kortingen), aldus de Rekenkamer. De AOW is helemaal niet zo onbetaalbaar als nu gesuggereerd wordt. Ik ben het met Eurocraat op Sargasso eens dat hier kunstmatig een generatieconflict wordt opgewekt - en die stomme jongerenorganisaties trappen er nog in ook.

Langer doorwerken zou daarnaast ook nodig zijn om onze eigen pensioenen te redden. We hebben met zijn alleen meer tijd om toch nog een redelijk pensioen op te bouwen, nu de pensioenfondsen in de problemen zijn komen vanwege de kredietcrisis. Maar ook dat is kortzichtig. De Nederlandse begroting is namelijk in de jaren '80 en '90 uitermate stevig gespekt ten koste van onze oude dag. In de jaren negentig, toen het met de dekking van de pensioenfondsen uitstekend ging, hebben veel bedrijven de fondsen namelijk behoorlijk afgeroomd door zichzelf een zogenaamde 'premie-holiday' toe te kennen. De overheid deed daar even hard aan mee: ze bespaarde zo miljarden en bezorgde zichzelf een mooi begrotingsoverschot. Sterker nog, al vanaf 1982 stelde de overheid het door werkgevers aan het ABP af te dragen premiepercentage steeds lager, om met de zo bereikte besparingen het financieringstekort terug te dringen, aldus de Rekenkamer. Had de overheid dat níet gedaan, dan hadden de pensioenfondsen nu veel beter bij kas gezeten.

Maar goed, gedaan is gedaan. Om de AOW te betalen, is fiscalisering van de AOW, zoals de FNV die ook voorstaat, een rechtvaardiger oplossing dan het verhogen van de pensioenleeftijd, vooral omdat je dan de laagstbetaalden kunt ontzien. Degenen die met fraaie regelingen een riant pensioen hebben opgebouwd, kun je dan toch nog een beetje aantikken.
Ik ben dus benieuwd waar Agnes mee komt, maar ik hoop dat ze haar hoofd koel houdt.